Door middel van een kaakoperatie of osteotomie wordt een afwijkende stand van de kaak chirurgisch gecorrigeerd.

Met de operatie wordt geprobeerd de werking van het gebit, gelaatsuitdrukkingen of bostructuren en verhoudingen te verbeteren of te herstellen. Ook bij luchtwegproblemen kan dit een oplossing bieden.

Vooraleer een dergelijke ingrijpende operatie uit te voeren, is het belangrijk dat er naar achterliggende oorzaken wordt gekeken.

Wanneer een doe je een kaakcorrectie of osteotomie?

Beperkte afwijkingen van de stand van je gebit kunnen opgelost worden door de orthodontist. Als het verschil in positie van onder- en bovenkaak te groot is, is een combinatie van orthodontie en kaakchirurgie nodig om tot een mooi resultaat te komen.

In de volgende situaties kan een operatie overwogen worden:

• Niet goed passende beet of occlusie
• Ondertanden die gehemelte raken
• Niet kunnen sluiten van de mond (‘open beet’)
• Scheefstand van het aangezicht
• Te veel tandvlees tonen
• Te grote of te kleine kin

Een kaakcorrectie wordt meestal uitgevoerd in combinatie met een orthodontische voor- en nabehandeling. Daarnaast kan een opvolging door een kinesist aangewezen zijn.

Mogelijke nevenwerkingen na de kaakcorrectie-operatie

Zwelling

IJs leggen en het hoofduiteinde van je bed hoger zetten. De zwelling zal na het ontslag uit het ziekenhuis nog een drietal dagen toenemen.

Vaak wordt er een koelingsmasker aangeraden. Je kan dit meekrijgen of je zal dit moeten gaan huren bij de mutualiteit. Door dit toestel kan er continue koudetoevoer zijn. Door een pompsysteem zorgt een continue stroom koude vloeistof voor de afkoeling. Dit is de eerste dagen belangrijk om de zwelling onder te controle te houden.

Ook lymfedrainage zo snel mogelijk na de operatie kan helpen om de zwelling snel onder controle krijgen. Lymfedrainage bevordert daarnaast de genezing. Voor deze lymfedrainage na een kaakcorrectie zijn specifieke technieken nodig om stuwing in het aangezicht te vermijden.

Zwelling zal je nooit volledig kunnen vermijden. Het is ook onderdeel van het genezingsproces. Maar teveel zwelling kan leiden tot extra (en onnodige) pijn en ongemak.

Slaap in het begin niet plat, ook niet overdag. Neerliggen versterkt de zwelling.

Pijn

Hiervoor zal je pijnmedicatie voorgeschreven krijgen. Je hoeft niet onnodig pijn af te zien. Je arts kan je hierrond advies geven.

Misselijkheid

Na een kaakoperatie treedt vaak misselijkheid op. De schuldige hiervoor is de algemene verdoving of eventueel kleine beetjes bloed die in de maag zijn terecht gekomen.

Geef dit duidelijk aan aan de verpleegkundige. Het is goed om braken te gaan vermijden. Dit kan onnodige druk gaan veroorzaken thv de neus en de mond. Zo vermijd je bloedingen. Er bestaat medicatie tegen de misselijkheid, vraag ernaar bij je arts.

Bloedsmaak

Bloedsmaak in de mond kan je aanpakken door mondspoeling of je tanden te poetsen. Het is belangrijk de mondhygiëne te onderhouden. Ook hierover zal je advies krijgen wat er wel of niet kan. Er bestaan kleinere tandenborstels of staafjes om toch tussen je tanden te geraken.

Gevoelloosheid lip

Zowel je boven- als onderlip kunnen na de osteotomie gevoelloos zijn.

Zowel zwelling en als ‘doorgesneden’ zenuwuiteinden kunnen hiervoor zorgen. Dit verbetert vaak spontaan. Dit kan van een paar weken tot een paar maanden gaan. Zenuwen kunnen genezen, maar doen dit zeer traag. Wees dus geduldig, je lichaam heeft tijd nodig om hiervan te herstellen.

Reken zeker op één jaar om alle gevoel terug te krijgen; soms hebben patiënten zelfs twee jaar nodig om tot volledig zenuwherstel te komen.

Verminderde bewegelijkheid

Stijfheid van het aangezicht, maar eventueel ook de heup. Afhankelijk van het al dan niet gebruik maken van een heupkamgreffe.

Heel langzaamaan beginnen bewegen. Bouw dit rustig op. Probeer binnen de pijngrens te blijven. Dit zal snel verbeteren.

Kauwen is in het begin uit den boze.

Afhankelijk van de ingreep zal de timing van kauwen anders zijn. Bijkomende kinesitherapie kan nodig zijn om de opgebouwde spanning aan te pakken, en de mobiliteit van de kaak te herwinnen.

Duizeligheid

Door het te snel opstaan kan je een bloeddrukval krijgen. Neem je tijd.

Ook gespannen spieren kunnen je een ijl gevoel geven.

Neusverstopping na een kaakcorrectie

Tijdens de kaakoperatie kan er wat bloed in de neus terechtkomen. Het is niet de bedoeling dat je moeilijker kan eten of ademen.

De kans is groot dat je iets zal krijgen van neusdruppels of zoutoplossing om je neus vrij te maken en te houden.

Obstipatie of darmverstopping

Je zal je eventjes wat rustiger houden. Deze verminderde lichaamsbeweging zal er voor zorgen dat je darmtransit zal vertragen. Ook je voedingspatroon zal in het begin wat aangepast zijn.

Drink voldoende water en eet voldoende vezels. Een kleine wandeling kan al het verschil maken.

Het is wel belangrijk voor je genezingsproces om voldoende te bewegen. Wees verstandig, een wandeling van 5 km is te ver om te beginnen.

Heerlijke maaltijden.

Helaas. Deze operaties zijn goed voor de lijn.
Je beenderen moeten de kans krijgen om goed aan elkaar te groeien. Dat wil zeggen even geen vast voeding. Ook warm eten is even te vermijden om bloedingen tegen te gaan.

Tot een maand na de operatie is kauwen af te raden.
Dus van alles papjes en puree maken.

Het ziekenhuis zal je advies geven over wanneer je terug normaal voedsel mag eten. Dit is afhankelijk van het te volgen protocol dat de chirurg voorlegt.

Laat de frisdranken even voor wat ze zijn. Het zuur is niet aan te raden.

Laat je niet ontmoedigen door alle nevenwerkingen. Het lichaam geneest ongelofelijk snel en voor je het weet ben je terug je oude zelf.

Kinesitherapie bij osteotomie

Na een kaakcorrectie of osteotomie is er grote meerwaarde van kinesitherapie.

Lymfedrainage en oefentherapie kunnen helpen om je genezingsproces te bevorderen.

In eerste instantie is lymfedrainage het belangrijkste. Dit helpt om het overtollige vocht af te voeren op een correcte manier. Dit zal ook het genezingsproces bevorderen en de pijn verminderen. Vaak worden er enkele sessie voor de operatie gedaan zodanig dat een optimale drainagewerking is. Na de operatie ook nog enkele gedurende 2 weken.

In een latere fase kan versterken van de verschillende spieren rond de kaak en nek nuttig zijn. Ook om de bewegelijkheid van het kaakgewricht terug te optimaliseren kunnen mobilisaties ter ondersteuning helpen.

Soms zal door de pijn een verkramping en foutief kaakgedrag ontstaan. Zo kan je soms met een tweetal sessies voldoende hebben om terug verder te kunnen.

Zo kan je het eindresultaat van een kaakcorrectie of osteotomie gaan maximaliseren.

Met therapie streeft men een optimale functie van het kaakgewricht na.